Jedzenie stanowi jedną z najbardziej podstawowych czynności w naszym życiu. Szczególnie w żywieniu małych dzieci ważne jest nie tylko to, co znajduje się na talerzu, lecz także sposób karmienia, atmosfera panująca przy stole, emocje dziecka, sposób podania potrawy.

Preferencje żywieniowe dzieci na poszczególnych etapach ich rozwoju mocno się zmieniają, co niewątpliwie ma olbrzymi wpływ na zainteresowanie dziecka jedzeniem oraz jego gotowość do poznawania nowych smaków czy potraw. To, w jaki sposób dziecko będzie jadło w przyszłości, w dużym stopniu zależy od warunków, jakie mu stworzymy w dzieciństwie. Dlatego tak ważną rolę w tym procesie odgrywają rodzice, nauczyciele, środowisko, w którym dziecko na co dzień funkcjonuje.

W związku z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2016 r. dotyczącym regulacji żywienia zbiorowego w placówkach oświatowych, w przedszkolach obserwujemy większą dbałość o to, aby posiłki były zdrowe, urozmaicone, odpowiednio zbilansowane, a także estetycznie podane. Wydaje się, że moment spożywania posiłków w przedszkolu nie powinien powodować większych powodów do niepokoju… A jednak…

Wiele różnych czynników wpływa na apetyt małego dziecka - chęć jedzenia danego posiłku zmienia się każdego dnia, m.in. w zależności od aktualnego samopoczucia, stanu zdrowia, aktywności fizycznej, liczby i rodzaju spożywanych przekąsek, słodkich napojów. 

Wyzwaniem okazują się również nawyki żywieniowe, z jakimi dzieci trafiają do placówki, oraz często obserwowana u dzieci w wieku przedszkolnym niechęć do spożywania nowych produktów lub wybór tylko ściśle określonych potraw.

Małe dziecko, aby chciało zjeść dany produkt, musi go najpierw poznać, zaakceptować, polubić, a dopiero w dalszej kolejności spróbować zjeść. U części dzieci, etap „próbowania” będzie oznaczał dotykanie, rozgniatanie, wąchanie. Takie zwiększanie akceptacji na nowe produkty, oswajanie z jedzeniem wymaga czasu, często jest to dłuższy proces. Nawet jeśli dziecko spróbuje potrawy, ma prawo odmówić zjedzenia całego dania.

Oczywiście należy zawsze uwzględnić możliwość występowania przemijających trudności w jedzeniu, które mogą się pojawić w początkowym okresie po przyjściu do przedszkola, jako przejaw trudności adaptacyjnych. W takim czasie często towarzyszą dziecku stres czy gorsze samopoczucie, które sprawia, że przedszkolak może jeść mniej.

Żadne dziecko nie rodzi się „niejadkiem”. To, w jaki sposób w przedszkolu są prowadzone zajęcia związane z edukacją żywieniową, jakie jest nastawienie nauczycieli do przedszkolnych potraw, a przede wszystkim jaki damy przykład dzieciom swoim zachowaniem podczas posiłków w domu, będzie najlepszym sposobem na poprawę apetytu.

Analizując codzienne przedszkolne menu, podkreślajmy wartość odżywczą posiłków, zgodną z potrzebami żywieniowymi dziecka, ale również z wymogami żywienia zbiorowego. Zaufanie rodziców i akceptacja prowadzonego w przedszkolu sposobu żywienia dzieci zwiększą szansę na pozytywny odbiór proponowanych przez nas posiłków przez naszych podopiecznych.

Szczególną grupą dzieci są przedszkolaki ze stwierdzoną alergią pokarmową. Musimy mieć na uwadze, że ich wcześniejsze doświadczenia z jedzeniem często nie są przyjemne, mogą kojarzyć spożywanie posiłków z bólem, gorszym samopoczuciem. Zanim zostanie postawiona diagnoza, dziecko odczuwa dyskomfort po zjedzeniu różnych potraw, co w konsekwencji może nasilić lęk przed spróbowaniem kolejnych produktów, nawet jeśli już są podawane zgodnie z zaleceniami lekarskimi. W takich sytuacjach szczególnie należy mieć na uwadze dłuższy okres przyzwyczajania się do nowych produktów.

Ważnym krokiem do akceptacji wielu pokarmów przez przedszkolaka jest spojrzenie na posiłki oczami dziecka i zadbanie o odpowiednią atmosferę podczas posiłków. Pozytywne emocje związane
z jedzeniem zdecydowanie zwiększą otwartość na nowe smaki, odwagę w próbowaniu nieznanego.

W naszym przedszkolu:

• Nie zmuszamy dziecka do jedzenia.
• Nie prowadzimy rozmów o ilości zjedzonego jedzenia PRZY dziecku.
• Nie porównujemy do innych przedszkolaków
• Jedzenie nie jest dla dziecka nagrodą ani karą.
• Posiłek ma być przyjemnością, czymś zupełnie naturalnym.
• Na początku podajemy dziecku małe porcje. Duże ilości jedzenia na talerzu mogą zniechęcić

„Zdrowe” zachęcanie dziecka do jedzenia wymaga cierpliwości i czasu. Warto sobie w tym momencie uświadomić, że jest to prawdziwa inwestycja w przyszłość naszego dziecka.

Jak „zdrowo” zachęcamy” do jedzenia?

• Estetyczne podanie - to, w jaki sposób podajemy posiłek, ma ogromny wpływ na odbiór atrakcyjności potrawy i chęć zjedzenia. W przedszkolu staramy się, by posiłki dla dzieci były tak podane i w takiej formie, aby dzieci się nimi zainteresowały, by z ciekawością spróbowały potraw.
• Rytuał jedzenia przy stole – to ważna czynność, która kształtuje pozytywne skojarzenia z jedzeniem i wyrabia prawidłowe nawyki u dzieci. W przedszkolu spożywamy posiłki w spokojnej atmosferze, bez hałasu i rozmów.
• Daj wybór, pozwól na samodzielność-  narzucanie dziecku swojej woli lub decydowanie za niego w kwestii jedzenia, często przynosi negatywny i odwrotny skutek. Podczas posiłków umożliwiamy by dziecko samo dokonywało wyboru (np. kanapki z pomidorem lub rzodkiewką która samodzielnie przygotuje itp.), wykształca to w dziecku poczucie dumy i samodzielności.
• Dobry przykład - dzieci bacznie nas obserwują i zapamiętują nasze przyzwyczajenia, nawyki żywieniowe i później je naśladują. Nasz dobry przykład i odpowiednia postawa kształci zdrowe zachowania żywieniowe.
• Wspólne ,,gotowanie”. Dzięki wspólnemu gotowaniu, dzieci przełamują bariery. To ich zachęca do próbowania niektórych produktów spożywczych. W naszym przedszkolu wspólnie pieczemy ciasta i ciasteczka, chleb, pizzę, przygotowujemy sałatki, kanapki, owocowe i warzywne soki, organizujemy warsztaty kulinarne itp. Stwarzamy sytuacje edukacyjne podczas ,których dzieci  poznają nowe potrawy.
• Czytanie odpowiednich książek okazuje się doskonałą formą w procesie oswajania dzieci z mniej akceptowanymi produktami. Książka poruszająca tematy jedzenia to nie tylko książka kulinarna. W wieku przedszkolnym dzieci są bardzo otwarte na wszelkie ciekawostki dotyczące jedzenia. W tym wypadku wszelkie zajęcia związane z tematem „Skąd się bierze jedzenie?” przybliżają dzieciom sposób uprawy, kraj pochodzenia wielu warzyw, owoców. Realizujemy cykle zajęć: ,,Od buraka do lizaka” ,,Wszystko się zaczyna od nasionka” ,, Od ziarenka do bochenka”. Zapoznanie z piramidą zdrowego żywienia podczas tygodniowego cyklu zajęć ,,Wiem co jem”
• Zdrowy ogródek przedszkolny na parapecie lub w ogrodzie przedszkolnym w specjalnie przygotowanym na ten cel miejscu. Dzieci mogą samodzielnie posadzić kiełki, zioła, warzywa lub owoce , o które będą dbać i obserwować, jak rosną. Ważne jest, by stworzyć dzieciom możliwość poznania różnorodnego pożywienia. Jeśli chcemy, by nasze dzieci jadły z smakiem kasze, warzywa i owoce, ryby i mięso, musimy im je w atrakcyjny sposób po prostu zaprezentować. 
• Aktywność fizyczna - to bardzo ważna sprawa w rozwoju dziecka, gdyż m.in. reguluje poczucie głodu i sytości. To ruch  fizyczny powoduje wydatek energetyczny, który skutkuje późniejszym , naturalnym uczuciem głodu. W przedszkolu dbamy o to, by dzieci miały jak najwięcej ruchu codziennie.
• Odpowiednia dieta- dziecko, któremu między posiłkami oferowane są przekąski lub soki, nie będzie głodne. Wszelkie słodkie przekąski i napoje zawierają m.in. cukier, który dostarczy energii, naturalnie nasyci organizm i zniweluje poczucie głodu. Podczas dnia w przedszkolu nie podajemy dzieciom słodyczy.

„Zdrowe” zachęcanie do jedzenie nie jest trudne. Może na początku nie widać efektów, ale nasze starania wymagają cierpliwości i zawsze warto próbować. To my dorośli walczymy o zdrową i ”smaczną” przyszłość naszego przedszkolaka.